نگاه . آتیه . مارلیک

Negah. Marlik. Atiyeh. Medical Imaging Center

IVP  یا عکس رنگی کلیه چیست ؟  

IVP یا عکس رنگی کلیه یک آزمایش تصویر برداری پزشکی با اشعه ایکس است که برای بررسی کلیه ها و حالب ها مورد استفاده قرار می گیرد. این آزمایش تزریقی بوده و از ماده حاجب برای بررسی بهتر کلیه ها به منظور تماشای حرکت ماده حاجب از کلیه به حالب و سپس به مثانه استفاده می شود.

تشخیص مشکلات کلیوی کلیه با IVP

عکس رنگی کلیه یا IVP زمانی انجام می شود که پزشک تشخیص دهد که بیمار به دلیل وجود خون در ادرار یا درد در پهلو و کمر دارای بیماری کلیوی و یا مشکل ادراری بوده و به منظور بررسی بهتر کلیه ها و مثانه و حالب ( لوله های باریکی که به جابجایی ادرار از کلیه به مثانه کمک می کنند ) IVP را تجویز می کند. در عکس رنگی کلیه از مقدار کمی اشعه یونیزان ( اشعه ایکس ) برای ایجاد تصاویر از داخل بدن استفاده می شود.

در این آزمایش ماده حاجب به اصطلاح ماده رنگی نامیده می شود که این ماده به خون بیمار در رگ دست تزریق می شود و به صورت ماده رنگی از خون عبور کرده و در ناحیه کلیه و مثانه و حالب جمع شده و شروع به حرکت می کند که این نواحی به رنگ سفید روشن در می آید. در صورتی که این ماده حاجب در کلیه ها و حالب خیلی آهسته حرکت کند و یا حرکتی نداشته باشد ، ممکن است به این معنی باشد که بیمار دچار انسداد رگ های کلیه است و یا اینکه کلیه ، حالب و یا مثانه ، آنطور که باید کار نمی کنند. لازم به ذکر است نتایج انجام IVP می تواند به پزشک کمک کند تا بیمار را با دارو درمان کند و از جراحی بی مورد خودداری نماید.

مقالات دیگر : رادیولوژی دیجیتال

کاربردهای IVP

  1. بررسی ناهنجاریهای سیستم ادراری ( از نوع مادرزادی و ... )
  2. بررسی چگونگی میزان دفع مواد زائد ادرار از بدن بیمار
  3. بررسی علائم خون در ادار و یا درد در پهلو یا کمر
  4. بررسی سنگ کلیه ، حالب یا مثانه
  5. بررسی تومور کلیه یا مثانه و حالب
  6. بررسی بزرگی پروستات
  7. جای زخم ناشی از عفونت ادراری در سیستم ادرار
  8. جراحی سیستم ادراری

نکات قبل از انجام عکس رنگی کلیه یا IVP

  1. بانوان باردار به دلیل استفاده از اشعه ایکس و ماده حاجب در این روش نمی توانند IVP انجام دهند.
  2. در صورت ابتلا به بیماری خاص نظیر مشکلات کلیوی ، شرایط پزشکی همچون آسم یا دیابت ، مصرف داروها ، آلرژی به ماده حاجب و دارو و یا حتی حساسیت غذایی به پزشک اطلاع دهید. لازم به ذکر است که بیماران مبتلا به آسم و حساسیتهای دارویی بهتر است در بیمارستان IVP انجام دهند.

مقالات دیگر : سونوگرافی شکم شامل چیست ؟

چرا ممکن است به IVP نیاز داشته باشیم ؟

عکس رنگی کلیه یا IVP به خوبی می تواند اندازه ، شکل و ساختار کلیه ها ، حالب و مثانه را نشان دهد و اگر پزشک به بیماری هایی همچون بیماری های کلیوی ، سنگ حالب و یا مثانه ، پروستات بزرگ شده ، ضربه یا آسیب دستگاه ادراری ، تومور و ... مشکوک باشد ، IVP  را تجویز می کند. همچنین پزشک ممکن است این آزمایش را برای یافتن علت درد پهلو ، و یا اسپاسم در ناحیه کلیه استفاده کند. قابل ذکر است که سی تی اسکن کلیه ها نیز می تواند تشخیص دقیق تری از تومور های کلیه و یا مشکلات کلیوی ناشی از تروما ارائه دهد.

IVP چگونه انجام می شود ؟

در ابتدا از بیمار خواسته می شود که هر جواهر و یا اشیایی که ممکن است مانع انجام آزمایش شود را از خود جدا کند. سپس پرستار یا تکنسین رادیولوژی یک سوزن داخل وریدی به رگ دست بیمار وارد می کند و بیمار باید رو به بالا بر روی تخت دراز بکشد. در ادامه تکنسین رادیولوژی با اشعه ایکس از کلیه و حالب و مثانه عکس می گیرد و با تزریق ماده حاجب رنگی از طریق سوزن به خون ، تصاویر جدیدی از حرکت ماده رنگی به داخل کلیه و مثانه و حالب ثبت می کند.

لازم به توضیح است که در زمان تزریق ماده حاجب ممکنست بیمار احساس گر گرفتگی ، طعم نمک یا فلز در دهان ، سر درد ، خارش و یا حالت تهوع داشته باشد. در زمان انجام IVP کارشناس رادیولوژِ از بیمار می خواهد که وضعیت خود را تغییر دهد تا از نماهای دیگر نیز تصویربرداری انجام شود و در نهایت بیمار باید مثانه خود را تخلیه کند تا تصاویر از مثانه خالی نیز ثبت شده و توسط پزشک رادیولوژیست بررسی گردد.

مقالات دیگر : تشخیص کبد چرب با فیبرواسکن

آیا IVP خطر یا عوارضی دارد؟

همانطور که می دانید اشعه ایکسی که از طریق دستگاه های تصویر برداری به بدن ما می رسد دوز بسیار کم و کنترل شده ای دارند ، از این رو نمی توانند خطر آفرین باشند ، اما ممکن است باعث بروز حساسیت و یا ممنوعیت انجام کار در شرایط زیر باشید :

  • اگر باردار هستید از قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس خودداری کنید چرا که قرار گرفتن در مقابل اشعه ایکس در دوران بارداری ممکن است باعث نقایص مادر زادی شود.
  • اگر به داروی خاص ، رنگ کنتراست حساسیت دارید قبل از انجام تست به کارشناس اطلاع دهید. از آنجایی که برای انجام آزمایش از رنگ کنتراست استفاده می شود ، خطر واکنش آلرژیک به رنگ وجود دارد.
  • اگر نارسایی کلیه و یا سایر مشکلات کلیوی دارید به کارشناس اطلاع دهید چرا که در برخی موارد رنگ کنتراست می تواند باعث نارسایی کلیه شود.
  • اگر از داروهای دیابت استفاده می کنید حتما پزشک را در جریان بگذارید.
  • اگر به هر دارو یا لوازمی همچون لاتکس ، چسب یا دارو های بیهوشی حساسیت دارید پزشک را در مطلع کنید.

از عوارض احتمالی IVP یا عکس رنگی کلیه می توان به مشکلات ادراری و عفونت های مجاری ادرار ، حساسیت به داروی کنتراست اشاره کرد.

آمادگی های قبل از انجام IVP

  1. مصرف شام سبک
  2. مصرف ملین قرص و یا روغن کرچک به میزان وزن بیمار
  3. ناشتا تا زمان انجام آزمایش
  4. لباس راحت بپوشید.
  5. جواهرات خود را در خانه بگذارید.

شماره تماس : 0133417 - 09116184803

اینستاگرام : https://instageram.com/tasvirbardarinegah

سایت : https://nmamic.ir/

آدرس : رشت بلوار انصاری روبروی بانک سپه کوچه مسعود