نگاه . آتیه . مارلیک

Negah. Marlik. Atiyeh. Medical Imaging Center

تشخیص گلیوبلاستوما با ام آر آی

گلیوبلاستوما نوعی سرطان است که با رشد غیر معمول سلول های بدخیم در قسمت مغز یا نخاع انسان به وجود می آید. این بیماری به سرعت رشد می کند و می تواند بافت های سالم را احاطه کرده و سپس آنها را نابود کند. گلیوبلاستوما از سلول هایی به نام آستروسیت به وجود می آیند که از سلول های عصبی حمایت می کنند.

آشنایی با گلیوبلاستوما

گلیوبلاستوما یا GBM تومور مغزی با سرعت رشد سریع و بسیار تهاجمی از نوع آستروسایتوم گرید 4 می باشد بطوریکه در بافتهای نزدیک مغز نفوذ می کند اما به اندامهای دورتر نمی رسد. گلیوبلاستوما عموما در لوب پیشانی و تمپورال مغز تشکیل می شود و بعنوان یک سرطان مغز بدخیم در صورت عدم درمان تنها در حدود 6 ماه یا کمتر به مرگ ختم می شود.

بدین جهت مهم است که درمانها شامل جراحی مغز ، دارودرمانی ، شیمی درمانی و رادیوتراپی زیر نظر متخصص جراح مغز و اعصاب و رادیوتراپ پیگیری شود تا بیمار مدت زمان بیشتری زنده بماند. اگرچه زنده ماندن بیمار ضعیف بوده و تنها در حدود 40 درصد تا سال اول بعد از تشخیص بیماری و 17 درصد تا سال دوم به زندگی ادامه می دهند.

گلیوبلاستوما محدودیت سنی ندارد و ممکن است فرد را در هر سنی درگیر کند ، اما بیشتر افراد مسن به این بیماری مبتلا می شوند. علائم در این بیماری ممکن است شامل سر درد هایی باشد که به مرور تشدید می شوند ، حالت تهوع ، استفراغ ، تاری دید ، دو بینی ، مشکل در تکلم ، تغییر حس لامسه و حتی تشنج از دیگر علائم این بیماری هستند. در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری گلیوبلاستوما وجود ندارد و درمان در این بیماری به معنای کاهش رشد سرطان و علائم مرتبط است.

مقالات دیگر : تشخیص سنگ کلیه با سی تی اسکن

گلیوبلاستوما تا چه اندازه شایع است ؟

گلیوبلاستوما بعنوان یک تومور بدخیم مغزی بسیار شایع است و در حدود 52.3 درصد افراد با تومور مغزی به این بیماری مبتلا می شوند و تومورهای CNS بقیه موارد تومور مغزی در حدود 47.7 درصد را تشکیل می دهند. آمارها نشان داده از هر صد هزار نفر 3 تا 4 نفر ( بیشتر آقایان ) به گلیوبلاستوما مبتلا می شود و میانگین سن افراد مبتلا در حدود 64 سال می باشد.

علائم گلیوبلاستوما

علائم در این بیماری از فرد به فرد بسته به شدت بیماری متفاوت است :

  • سردرد خصوصا دردی که در صبح به بیشترین حد خود می رسد.
  • حالت تهوع و استفراغ
  • سردرگمی و کاهش عملکرد مغز مانند مشکلات تفکر و درک اطلاعات
  • تغییرات شخصیتی
  • از دست دادن حافظه
  • مشکل گفتاری و تعادل و هماهنگی اعضا
  • ضعف عضلانی در بدن
  • کاهش حس لامسه
  • تشنج

مقالات دیگر : تشخیص تومور مثانه با سونوگرافی

چرا گلیوبلاستوما به وجود می آید ؟

تا به حال علت این بیماری مشخص نشده اما گلیوبلاستوما زمانی اتفاق می افتد که سلول های مغز یا نخاع تغییراتی در DNA  به وجود آورند. این تغییر به سلول های سرطانی دستور می دهد تا با سرعت بیشتری تکثیر شوند. سلولهای سرطانی هنگامی که سلول های سالم می میرد ، می توانند به زندگی خود ادامه دهند از این رو تعداد سلولهای سرطانی بیشتر و بیشتر می شوند.

در نهایت سلول های سرطانی توده ای به نام تومور به وجود می آورد تومور می تواند رشد کند تا بر اعصاب مجاور و بخش هایی از مغز و نخاع فشار بیاورد که این دلیلی برای علائم متفاوت در گلیوبلاستوماست.

چه عواملی خطر ابتلا به گلیوبلاستوما را افزایش می دهند ؟

  • افزایش سن : گلیوبلاستوما بیشتر در افراد مسن مشاهده می شود ، اما در هر سنی ممکن است رخ دهد.
  • قرار گرفتن در معرض تشعشعات : افرادی که در معرض تشعشعات یونیزان قرار می گیرند ، خطر ابتلا به گلیوبلاستوما در آنها افزایش می یابد.
  • اختلال در پاسخ سیستم ایمنی بدن
  • سندرم سرطان در خانواده
  • سندرم Li-fraumeni
  • سندرم لینچ

گلیوبلاستوما چگونه تشخیص داده می شود ؟

  1. معاینه عصبی : شامل معاینات بینایی ، شنوایی ، قدرت ، تعادل و هماهنگی و ریفلکس ها توسط پزشک انجام می شود تا از این طریق علائم بیماری تشخیص داده شود.
  2. انواع تصویربرداری : ام آر آی ، سی تی اسکن و پت اسکن
  3. بیوپسی : یا نمونه برداری از بافت مغز برای ارسال به آزمایشگاه جهت بررسی سرطانی بودن سلولها

مقالات دیگر : ام آر آی با بیهوشی

تشخیص گلیوبلاستوما با ام آر آی

ام آر آی نقش مهمی در بررسی گلیوبلاستوما دارد و می توان از این تصویربرداری هم برای تشخیص اولیه و هم به منظور پیگیری های بعد از درمان کمک گرفت. پس از تشخیص اولیه گلیوبلاستوما با ام آر آی پزشک بیوپسی تجویز می کند تا تشخیص قطعی داده شود. همچنین پس از تشخیص و درمان گلیوبلاستوما با جراحی یا رادیوتراپی یا شیمی درمانی ، ام آر آی کمک می کند تا موثر بودن درمان مشخص شود.

برای تشخیص گلیوبلاستوما ، عموما ام آر آی مغز با و بدون تزریق ماده حاجب انجام می شود تا تصاویر بهتر و با وضوح بیشتری ارائه شود. بطور کل در صورتی که تومور کنتراست را دریافت کرده و روشن تر شود نشان دهنده آستروسایتومای درجه بالاتر یا گلیوبلاستوما می باشد.

نوع دیگری از ام آر آی به نام MRS برای بررسی ترکیب شیمیایی موجود در تومور مغزی انجام می شود. ام آر اس نموداری ارائه می دهد که آنالیز مقدار هر ماده شیمیایی در مغز را نشان می دهد. بدین صورت که اگر مقدار NAA بیشتر از کولین باشد مغز طبیعی بوده اما بر عکس این مطلب احتمال وجود تومور را افزایش می دهد. اگرچه ام آر اس به مانند یک نمونه برداری غیرتهاجمی عمل می کند اما به اندازه بیوپسی دقیق نیست.

FMRI نوع دیگر ام آر آی برای تشخیص گلیوبلاستوما است که در آن از بیمار خواسته می شود که کار خاصی انجام دهد صحبت کند یا دست یا پای خود را حرکت دهد در همین زمان تصویربرداری انجام می شود و نواحی فعال مرتبط با عمل خواسته شده با مغز را نشان می دهد.

نکات ام آر آی مغز تزریقی برای تشخیص گلیوبلاستوما

 بدین جهت در زمان نوبت گرفتن برای ام آر آی برای بیمار داروی تزریقی نوشته می شود. در روز انجام ام آر آی تزریقی بیمار باید ۶ ساعت ناشتا باشد. در زمان انجام ام آر آی بیمار نباید حرکت کند چرا که تکان خوردن بیمار به منزله خراب شدن تصاویر ام آر آی می باشد. همچنین از آنجا که ام آر آی میدان مغناطیسی است ، لذا نباید هیچگونه فلز با بیمار به داخل اتاق ام آر آی و داخل دستگاه وارد شود.

شماره تماس : 0133417 - 09116184803

اینستاگرام : https://instageram.com/tasvirbardarinegah

سایت : https://nmamic.ir/

آدرس : رشت بلوار انصاری روبروی بانک سپه کوچه مسعود