‹ بازگشت

تشخیص بزرگ شدن طحال با سونوگرافی

طحال عضوی در شکم است که به اندازه یک مشت دست بوده و در سمت چپ زیر قفسه سینه قرار دارد. طحال با سیستم لنفاوی و سیستم ایمنی بدن مرتبط بوده و وظیفه فیلتر کردن خون ، حذف مواد زائد و تولید گلبولهای سفید خون را بر عهده دارد. اما ممکنست طحال در اثر شرایطی بزرگ شود که در ادامه به تشخیص بزرگ شدن طحال با سونوگرافی می پردازیم.

مشخصات یک طحال سالم

شکل یک طحال سالم مستطیلی یا گوه مانند با مرزهای صاف می باشد که در قسمت ربع فوقانی سمت چپ شکم در زیر دیافراگم و در خلف معده قرار دارد. بافت طحال در سونوگرافی بافت همگن و کمی تیره تر از کبد می باشد و شریانها و وریدهای آن کاملا سالم بدون انسداد و تنگی و یا هر گونه تومور و کیست و ناهنجاری است.

آیا بزرگ شدن طحال خطرناک است ؟

بزرگ شدن طحال یا اسپلنومگالی در نتیجه تورم طحال ایجاد می شود. سایز طحال نرمال تا 12 سانتی متر طول و 70 گرم وزن داشته اما طحال بزرگ شده تا 20 سا نتی متر طول و بیشتر از یک کیلوگرم وزن دارد که می تواند در اثر التهاب ، ذخیره چربی ، تجمع خون ، تولید بیش از حد سلول ها و ... رخ دهد.

بزرگ شدن طحال نشانه بسیاری از شرایط مختلف است که برخی از آنها جدی تر از سایرین است. معمولا پزشک در ابتدا علت زمینه ای را بررسی می کند تا تعیین کند که آیا بیمار به درمان نیاز دارد یا خیر. اگر طحال بزرگ شده برای مدت طولانی درمان نشود ، در نهایت ممکن است شروع به عملکرد نادرست کند. در موارد نادر طحال به شدت بزرگ شده و می تواند پاره شود که منجر به خون ریزی داخلی می گردد.

مقالات دیگر : انواع سرطان بدخیم

بزرگ شدن طحال چه علائمی دارد ؟

افراد به تنهایی و یا با لمس ممکن است متوجه بزرگ شدن طحال نشوند ، در نتیجه در صورتی که هر فردی علائم زیر را داشت لازم است که به پزشک مراجعه کند :

• درد سمت چپ بالای شکم که ممکن است به شانه چپ یا پشت انعکاس یابد.
• از دست دادن اشتها یا سیری زودرس : طحال بزرگ شده ممکن است به قسمتی از معده فشار وارد کند که در نتیجه علائمی همچون سیری زودرس و یا از دست دادن اشتها تجربه می شود.
• اگر طحال شروع به عملکرد نادرست کند ممکن است بیمار متوجه علائمی همچون کم خونی ، ضعف ، سرماخوردگی و یا عفونت های مکرر ، خون ریزی و یا کبودی های آسان شود.

شایع ترین دلایل بزرگ شدن طحال چیست ؟

• عفونت ها : عفونت های ویروسی مانند مونونوکلئوز و اچ آی وی ، عفونت های باکتریایی همچون سل و اندوکاردیت و عفونت های انگلی همچون مالاریا و توکسوپلاسموز بر عملکرد ایمنی طحال تاثیرگذار است. آنها می توانند باعث تولید بیش از حد آنتی بادی ها و سلول های ایمنی شوند.
• سرطان ها : سرطان خون مانند لوسمی یا نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو و لنفوم ها می توانند با سلول های خارجی که به تکثیر ادامه می دهند به طحال نفوذ کنند.
• بیماری های خود ایمنی : شرایط التهابی مزمن مانند لوپوس ، سارکوئیدوز و آرتریت روماتوئید می توانند باعث پاسخ ایمنی بیش فعال و هیپرپلازی طحال شوند.
• شرایطی که باعث تجمع مواد مختلف در خون و ذخیره در اندام های شما می شود مانند بیماری نیمن پیک ، بیماری گوچر و بیماری سلول داسی شکل می توانند به طحال نفوذ کنند.
• ترومبوز : لخته خونی که یکی از رگ های کبد یا طحال را مسدود می کند می تواند باعث ایجاد فشار و خون در طحال شود.

مقالات دیگر : ام آر آی کبد چه چیزهایی نشان می دهد ؟

بزرگ شدن طحال چگونه تشخیص داده می شود ؟

ممکن است بیمار با علائم ناراحتی مبهم شکمی و یا درد مرتبط با بیماری های زمینه ای به پزشک مراجعه کند که پزشک در ابتدا بیمار را معاینه می کند و اغلب اوقات پزشک حین معاینه معمولی ، طحال بزرگ شده را با دست احساس می کند. همچنین ممکن است آزمایشات پزشکی مختلفی برای تائید بزرگی طحال تجویز کند از جمله آزمایشات تصویربرداری همچون سونوگرافی شکم یا سی تی اسکن و یا ام آر آی می توانند به تشخیص بزرگی طحال کمک کنند.

تشخیص بزرگ شدن طحال با سونوگرافی

سونوگرافی طحال روشی ایمن ، غیرتهاجمی ، بی خطر و سریع است که از امواج فراصوت با فرکانس بالا برای مشاهده طحال ، سایز و شکل و ناهنجاریهای آن استفاده می کند. بدین جهت می توان با سونوگرافی طحال علل زمینه ای بزرگ شدن طحال از جمله بیماریهای کبدی ، اختلالات خونی و یا عفونت را بررسی کرد.

از طرفی بیماران با اختلالات خونی همچون ترومبوسیتوپنی یا تعداد پایین پلاکت در خون ، لکوپنی یا تعداد کم گلبول سفید در خون و یا کم خونی تعداد کم گلبولهای قرمز در خون را با سونوگرافی طحال مورد ارزیابی قرار داد تا تغییرات غیرطبیعی در طحال این بیماران بررسی شود.

1. سونوگرافی طحال به منظور بررسی تومورهای داخل طحال و ارزیابی کلی سرطان انجام می شود.
2.  در صورت تروما یا آسیب ورزشی یا تصادفات ممکنست طحال آسیب ببیند که سونوگرافی طحال در تشخیص میزان آسیب طحال کمک کننده است.
3. عفونت و آبسه ها که ممکنست نیاز به جراحی پیدا کنند نیز در سونوگرافی طحال مشخص است.
4. انفارکتوس طحال با علائم درد حاد شکمی و تب با سونوگرافی طحال و ارزیابی جریان خون در طحال و نیز نکروز یا مرگ بافت ناشی از کمبود اکسیژن قابل تشخیص است.
5. بررسی قبل از عمل جراحی طحال با سونوگرافی امکانپذیر است.
6. پیگیری بعد از جراحی طحال با سونوگرافی روند بهبود را مشخص می کند و هرگونه عارضه نظیر خونریزی یا انباشت مایعات و عفونت را نشان می دهد.

آمادگی قبل از سونوگرافی طحال

بیمار باید 8 ساعت ناشتا باشد اما می تواند مایعاتی نظیر آب و آبمیوه و چای میل کند.

سونوگرافی طحال چگونه انجام می شود ؟

در ابتدا بیمار باید بر روی تخت سونوگرافی به پشت دراز بکشد و بازوی چپ را بالای سر خود قرار دهد تا طحال بخوبی دیده شود. سپس پزشک از ژل سونوگرافی بر روی شکم بیمار استفاده کرده و هندپیس سونوگرافی را بر روی شکم بیمار قرار می دهد بطوریکه که امواج فراصوت به داخل شکم بیمار ارسال شده و تصاویر دقیقی از طحال بیمار در مونیتور دستگاه سونوگرافی به نمایش در می آید.

سونوگرافی طحال چه مواردی را تشخیص می دهد ؟

1. بزرگ شدن طحال یا اسپلنومگالی
2. عفونت مانند مالاریا
3. اختلالات خونی مانند لوسمی
4. بیماری های کبدی مانند سیروز
5. انفارکتوس طحال به دلیل عدم اکسیژن رسانی کافی به طحال و انسداد شریانی یا وریدی طحال با عوارض تشکیل لخته خون
6. آبسه طحالی یا تجمع چرک در طحال به دلیل عفونت یا ترومای اولیه در بیماران با سیستم ایمنی ضعیف
7. کیست طحال پر از مایع
8. نئوپلاسم : تومورهای خوش خیم یا بد خیم
9. ناهنجاری مادرزادی یا عدم وجود طحال و یا وجود طحال های جانبی

دیگر روشهای تشخیص بزرگ شدن طحال

1. رادیولوژی طحال با اشعه ایکس
2. اسکن هسته ای طحال
3. سی تی اسکن طحال با اشعه ایکس با تزریق ماده حاجب
4. ام آر آی طحال با تزریق کنتراست وریدی

شماره تماس : 0133417 - 09116184803

اینستاگرام : https://instageram.com/tasvirbardarinegah

سایت : https://nmamic.ir/

آدرس : رشت – بلوار انصاری – روبروی بانک سپه – کوچه مسعود