انواع مختلف سونوگرافی
سونوگرافی فرایند تشخیص بیماریها از طریق فناوری اولتراسوند یا امواج فراصوت است که پس از ارسال این امواج به بدن و در برگشت امواج صوتی به دستگاه سونوگرافی تبدیل به تصاویر قابل تفسیر می شود که توسط پزشک رادیولوژیست انجام و گزارش می گردد. در ادامه به بررسی انواع مختلف سونوگرافی می پردازیم.
سونوگرافی چیست ؟
اسکن اولتراسوند یا سونوگرافی نوعی تصویر برداری است که با استفاده از امواج صوتی ، تصاویری از داخل بدن تهیه می کند بطوریکه در مجموع نوعی تصویر برداری بدون درد و غیر تهاجمی محسوب می شود. در طول اسکن اولتراسوند یا سونوگرافی ، یک مبدل امواج صوتی با فرکانس بالا را به قسمت مدنظر از بدن هدایت می کنند و امواج صوتی منعکس شده توسط مبدل دریافت شده و بر روی مانیتور به نمایش گذاشته می شوند.
مقالات مرتبط : سونوگرافی
آشنایی با انواع مختلف سونوگرافی
- سونوگرافی شکم : اندام های داخلی شکم مانند کبد ، کیسه صفرا ، پانکراس و طحال را بررسی می کند.
- سونوگرافی بارداری : به طور معمول برای ارزیابی روند رشد و سلامت جنین متولد نشده در دوران بارداری استفاده می شود.
- سونوگرافی لگن زنان : مورد استفاده برای نگاه کردن به لگن ، رحم ، دهانه رحم ، لوله های فالوپ و تخمدان ها برای بررسی کیست ، توده ، اندومتریوز ، میوم و ... .
- سونوگرافی واژینال در بانوان : به جهت بررسی رحم و تخمدان از طریق پروب واژینال که روشی دقیق برای بررسی مشکلات این ناحیه بدن می باشد.
- سونوگرافی سینه یا برست : برای ارزیابی علائم سینه مانند توده یا کیست و همچنین برای غربالگری سرطان سینه در زنان با بافت متراکم پستان استفاده می شود.
- سونوگرافی کلیه : برای اسکن مجاری ادراری از جمله کلیه ها و مثانه به منظور بررسی سنگ ، کیست ، توده کلیوی استفاده می گردد.
- سونوگرافی ترانس رکتال که برای ارزیابی غده پروستات در آقایان و ارزیابی رحم و تخمدان در بانوان استفاده می شود بطوریکه از طریق رکتوم و با پروب مخصوص واژینال انجام می گیرد.
انواع دیگر سونوگرافی عبارتند از :
- اکوکاردیوگرافی : برای بررسی قلب انجام می شود.
- سونوگرافی سه بعدی : تصویری سه بعدی از داخل بدن را نمایش می دهد و خصوصا برای بررسی جنین در حال رشد کاربرد دارد.
- سونوگرافی چهار بعدی : یک تصویر سه بعدی در حال حرکت ( جنین در حال رشد ) را ایجاد می کند.
سونوگرافی کالرداپلر یا داپلر رنگی
سونوگرافی داپلر رنگی که جریان خون را در شریان ها و ورید های اصلی کنترل می کند. از انواع مختلف سونوگرافی داپلر رنگی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- سونوگرافی کالرداپلر عروق کاروتید یا گردن : شامل عروق گردن شامل شریانهای کاروتید راست و چپ و وریدهای ورتبروبازیلار به جهت بررسی انسداد یا تنگی عروق.
- سونوگرافی کالرداپلر عروق کلیوی : به جهت بررسی خونرسانی در عروق کلیه
- سونوگرافی کالرداپلر ورید پورت : به جهت بررسی خونرسانی در وریدهای کبد
- سونوگرافی کالرداپلر وریدهای اندام های تحتانی یا فوقانی : به جهت بررسی DVT یا واریس
- سونوگرافی کالرداپلر شریانهای اندامهای تحتانی یا فوقانی : به جهت بررسی انسداد شریانی یا تنگی
مقالات دیگر : تشخیص بزرگ شدن طحال با سونوگرافی
سونوگرافی چگونه انجام می شود ؟
سونوگرافی توسط پزشک با با استفاده از یک پروب دستی متصل به کامپیوتر انجام می شود و جواب پزشک رادیولوژیست سریعا ارائه می گردد. بدین جهت پزشک در ابتدا ژل سونوگرافی را بر روی نقطه مدنظر بدن می مالد و سپس پروب سونوگرافی را بر روی بدن قرار داده و فشار می دهد بطوریکه امواج فراصوت به محل سونو ارسال می گردد. با نفوذ این امواج به بافتهای بدن ، پژواک آن به تکانه های الکتریکی تبدیل شده و تصویر بافت بدن در صفحه نمایش دستگاه سونوگرافی نمایش داده می شود.
انواع مختلف سونوگرافی چه مواردی را بررسی می کند ؟
- اندام هایی مانند غده تیروئید ، سینه ، پروستات ، رحم و کبد را قابل بررسی است.
- بررسی عضلات ، تاندون ها و رباط ها برای تشخیص رگ به رگ شدن ، کشیدگی ، پارگی عضلات و یا ضعف عصب.
- برای تمایز بین کیست های پر از مایع و توده های جامد تا متوجه شوند که آیا به آزمایش بیشتری نیاز دارد یا خیر.
- نظارت بر جریان خون و شناسایی لخته های خون ، آنوریسم ها ، باریک شدن شریان ها و کاهش جریان خون به راهنمایی درمان ها کمک می کند. برای مثال ، با نشان دادن محل صحیح تزریق یا هدایت سوزن بیوپسی به محل صحیح.
- سونوگرافی در بارداری کاربردهای زیادی دارد و این موارد شامل ارزیابی سن حاملگی ، نظارت بر پیشرفت و غربالگری برای عوارض است. سونوگرافی آنومالی اول معمولا در هفته 12 و سونوگرافی آنومالی دوم در 18 تا 20 هفته بارداری انجام می گیرد. اسکن سونوگرافی اضافی شامل سونوگرافی IUGR ، سونوگرافی آکرتا و ... ، معمولا فقط در شرایط خاص استفاده می شود.
آمادگی های قبل از سونوگرافی چیست ؟
عموما بیشتر انواع مختلف سونوگرافی نیازی به آمادگی خاصی ندارد اما بهتر است برای انجام سونوگرافی لباس آزاد بپوشید :
- سونوگرافی تیرویید : بدون آمادگی خاص. تنها یقه لباس برای سونوگرافی باید باز باشد و از پوشیدن جواهرات و گردنبند خودداری نمایید. مقالات مرتبط : سونوگرافی تیرویید
- سونوگرافی کلیه و مثانه : قبل از سونوگرافی به شما گفته می شود که آب زیادی بنوشید تا مثانه شما پر شده و بخوبی قابل تشخیص گردد.
- سونوگرافی شکم و کبد و کیسه صفرا : 8 ساعت ناشتا باشید.
- سونوگرافی لگن : قبل از انجام سونوگرافی آب زیادی بنوشید تا مثانه شما پر شده و رحم بخوبی قابل تشخیص گردد.
- سونوگرافی واژینال : مثانه قبل از انجام سونوگرافی باید تخلیه شود.
- سونوگرافی کالرداپلر گردن یا اندامهای فوقانی و یا تحتانی : بدون آمادگی خاص.
آیا سونوگرافی محدودیت دارد ؟
معمولا سونوگرافی محدودیتی ندارد چون از اشعه در آن استفاده نمی شود اما ممکن است در افرادی که دارای اضافه وزن یا چاقی هستند موثر نباشد چرا که امواج صوتی باید از چربی بیشتری عبور کند تا به محل مورد نظر برسد.
چه زمانی از سونوگرافی استفاده می شود ؟
سونوگرافی ممکن است برای غربالگری یا تشخیص بسیاری از بیماری ها یا کمک به درمان استفاده شود.
مرکز تصویربرداری نگاه – مارلیک – آتیه رشت
شماره تماس : 0133417 - 09116184803
اینستاگرام : https://instageram.com/tasvirbardarinegah
سایت : https://nmamic.ir/
آدرس : رشت – بلوار انصاری – روبروی بانک سپه – کوچه مسعود