نگاه . آتیه . مارلیک

Negah. Marlik. Atiyeh. Medical Imaging Center

انواع سرطان بدخیم

سرطان همان رشد و تکثیر سلولهای غیرطبیعی در بدن است که از نوع تومور بدخیم بوده و می تواند به قسمتهای دیگر بدن گسترش پیدا کند. اگرچه سرطان دومین علت مرگ و میر در دنیا می باشد اما تشخیص به موقع و درمانهای نو آورانه نظیر شیمی درمانی و رادیوتراپی یا ایمونوتراپی می تواند به افراد مبتلا کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشند.

سرطان چیست ؟

زمانی که سلولهای غیرطبیعی در بدن رشد کنند و به نقاط دیگر بدن گسترش پیدا کنند ، تومور بدخیم یا سرطان یا نئوپلاسم نامیده می شود. در واقع DNA یا ژن ها به سلولهای بدن دستور رشد و توقف و یا مرگ را می دهند ، در صورتی که دستورات DNA تغییر کنند ، سلولهای غیرطبیعی با سرعت بالا رشد کرده و جای سلولهای سالم بدن را پس از مرگ می گیرند.

انواع سرطان بدخیم

سرطان بدخیم گروهی از بیماریهاست که باعث تغییر سلولهای بدن و رشد غیر قابل کنترل آنها در بدن می شود. عموما سرطان می تواند در هر جای بدن تشکیل شود و بر اساس نوع بافت یا مایعی که از آن نشات می گیرد و یا منطقه ای از بدن که در آن رشد کرده به پنج نوع اصلی تقسیم بندی می شود :

  1. کارسینوم: کارسینوم ها که حدود 80 تا 90 درصد از موارد سرطان را تشکیل می دهند از بافت اپیتلیال تشکیل شده اند که شامل پوست و یا پوشش اندام ها می شود. کارسینوم های رایج شامل نئوپلاسم های بدخیم مانند پروستات ، دهانه رحم ، سینه ، مثانه ، آندومتر ، ریه ، غشای معده ، روده بزرگ و راست روده می باشد. از انواع کارسینوم می توان به ملانوما یا سرطان پوست ، سرطان پوست سلول سنگفرشی ، کارسینوم سلول مرکل ، کارسینوم سلول بازال اشاره کرد.
  2. سارکوم: این نوع سرطان در بافت های همبند مانند استخوان ها ، غضروف ها ، ماهیچه ها ، تاندون ها و یا چربی تشکیل شده و برخلاف سایر سرطان ها ، سارکوم ها در جوانان شایع تر است. از انواع سارکوم ، استئوسارکوم یا استخوان و کندروسارکوم یا غضروف ، سارکوم بافت نرم ، سارکوم یوئینگ و کروندروسارکوم می باشد.
  3. میلوما : این نوع سرطان که با نام مولتیپل میلوما شناخته شده در سلولهای پلاسمای مغز استخوان تشکیل می گردد. اگر سلولهای میلوما بصورت یک تومور منفرد در یک استخوان جمع شود به نام پلاساسیتوما خوانده می شود. اما تشکیل میلوما در چند استخوان مولتیپل میلوما نام دارد.
  4. لوسمی : لوسمی ، سرطان خون و یا مغز استخوان هستند که این بیماری با تولید بیش از اندازه سلول های نابالغ خونی همراه است بطوریکه از تولید گلبولهای سفید و قرمز و پلاکتهای طبیعی و سالم جلوگیری کرده و منجر به کم خونی ، خستگی و یا لخته خون می شود. انواع لوسمی شامل میلوژن حاد ، میلوژن مزمن ، لوسمی لنفوسیتی مزمن و لنفوسیتی حاد می باشد.
  5. لنفوم : این سرطان در غده های لنفاوی ایجاد شده بطوریکه لنفوم ها می توانند در هر جایی از بدن تشکیل شده اما اغلب در نواحی همچون گردن ، زیر بغل و یا کشاله ران دیده می شوند. لنفوم بر سه دسته لنفوم هوچکین و غیر هوچکین و لنفوم جلدی دسته بندی می شود.

مقالات دیگر : ام آر آی کبد چه چیزهایی را نشان می دهد؟

سرطان بدخیم چه علائمی دارند ؟

افراد مبتلا به سرطان بدخیم بسته به محل و نوع تومور ، علائم متفاوتی دارند. مثلا فردی که سرطان پستان دارد ممکن است درد و یا ترشحات غیر طبیعی از نوک پستان احساس کند یا درد پستان و لمس توده در پستان دارد. افراد مبتلا به سرطان کولون ممکن است دچار درد شکمی و یا تغییراتی در مدفوع خود نظیر خون شوند. افراد مبتلا به سرطان پوست متوجه تغییراتی در پوست خود همچون زخم و یا ضایعات و تغییرات در خال می شوند.

اما یکدسته علائم کلی وجود دارد که شامل خستگی ، تنگی نفس ، کم خونی ، اسهال ، کاهش وزن ، عرق های شبانه ، توده ها و یا برجستگی های غیر طبیعی می باشد و در همه افراد مبتلا به سرطان بدخیم مشهود است.

چرا سرطان بدخیم به وجود می آید ؟

سرطان بدخیم زمانی به وجود می آید که سلول ها سریعتر از زمان طبیعی خود رشد کنند و تقسیم شوند. تا کنون ریشه اصلی پیدایش سرطان ها پیدا نشده اما مواردی همچون ژنتیک ، سیگار ، چاقی ، تغذیه نامناسب غذاهای چرب و شیرین  ، عدم فعالیت بدنی کافی ، مصرف بیش از حد الکل ، سموم کشاورزی و شیمیایی ، قرار گرفتن بیش از حد در معرض تشعشع  ، قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش در تشکیل سرطان بدخیم تاثیر گذارند.

جالب است بدانید که سرطان یک اختلال ژنتیکی بوده اما به معنای ارثی بودن آن نمی باشد و در حدود 5 تا 10 درصد سرطان ها را تشکیل می دهد. از طرفی سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان بدخیم نظیر والدین و پدربزرگ و مادربزرگ و خواهر یا برادر نیز خطر ابتلا به سرطان را بیشتر می کند. لازم به ذکر است که هورمون درمانی در زنان ابتلا به سرطان سینه و رحم را افزایش می دهد.

سرطان بدخیم چگونه گسترش می یابند ؟

سلول های سرطانی می توانند از منشا خود جدا شوند و به کمک خون و یا سیستم لنفاوی حرکت کرده و در سایر قسمت های بدن تومور های جدید تشکیل دهند که به آن متاستاز گویند.

مقالات دیگر : تشخیص گلیوبلاستوما با ام آر آی

نامگذاری هر نوع سرطان بدخیم چگونه است ؟

عموما سرطان بدخیم به دلیل ناحیه ای از بدن که تومور در آنجا شروع به رشد می کند نامگذاری می شود. بعنوان مثال در سرطان کلیه رشد تومور از کلیه های فرد شروع می شود و حتی در صورت سرایت به ریه باز هم سرطان کلیه نام دارد و سرطان ریه بعنوان سرطان ثانویه متاستاتیک خوانده می شود.

مراحل سرطان بدخیم

سرطان از نظر اندازه و محل تومور به ۴ مرحله تقسیم بندی می شود مراحل یک تا سه اولیه و موضعی تا پیشرفته بوده و تومور در بافت اطراف رشد کرده و یا به غدد لنفاوی مجاور تومور حمله می کند. در مرحله چهارم سلولهای سرطانی از طریق سیستم لنفاوی و یا جریان خون به دیگر نقاط بدن در محل دورتر گسترش پیدا می کند.

سرطان بدخیم چگونه تشخیص داده می شوند ؟

  1. معاینه فیزیکی : در ابتدا پزشک معاینه فیزیکی قسمتهای مختلف بدن انجام داده و سوابق پزشکی بیمار را بررسی می کند. بدین جهت هر گونه تورم ، درد ، ناهنجاریهایی روی سطح پوست و ... را در بدن با دست لمس کرده و به تشخیص اولیه می پردازد.
  2. آزمایش خون : شامل CBC شمارش گلبولهای سفید و  قرمز و پلاکتها ، آزمایش پروتئین خون و آزمایش نشانگر تومور یا تومور مارکر.
  3. آزمایش ژنتیکی برای تشخیص سرطان در صورت ارثی بودن سرطان
  4. تصویربرداری پزشکی : شامل سی تی اسکن ، سونوگرافی ، ام آر آی ، اسکن
  5. نمونه برداری یا بیوپسی : که می تواند بصورت جراحی با برش توسط پزشک جراح انجام شود و یا با سوزن تحت گاید سونوگرافی یا سی تی اسکن ، ماموگرافی برای تشخیص مشکلات سینه یا ام آر آی توسط پزشک رادیولوژیست صورت گیرد. به هر روی نمونه برداشته شده در این روشها به آزمایشگاه برای بررسی ارسال می شود و بطور قطع نشان می دهد که تومور بدخیم و سرطانی است یا خوش خیم.

درمان سرطان بدخیم

  1. جراحی
  2. شیمی درمانی بصورت دارودرمانی یا تزریق داخل وریدی
  3. رادیوتراپی با دوز بالای اشعه
  4. ایمونوتراپی
  5. هورمون درمانی با مسدود کردن هورمونهای سرطان زا
  6. پیوند مغز استخوان با جایگزین کردن سلولهای سالم به جای سلولهای بنیادی آسیب دیده خون

شماره تماس : 0133417 - 09116184803

اینستاگرام : https://instageram.com/tasvirbardarinegah

سایت : https://nmamic.ir/

آدرس : رشت بلوار انصاری روبروی بانک سپه کوچه مسعود