نگاه . آتیه . مارلیک

Negah. Marlik. Atiyeh. Medical Imaging Center

انواع تصویربرداری پزشکی قبل از تعویض مفصل زانو  

تعویض مفصل زانو یکی از روشهای درمانی به منظور کاهش درد ناشی از بیماری آرتریت می باشد که این افراد علاوه بر درد با مشکلاتی مانند تا کردن زانو ، راه رفتن ، بالا رفتن از پله ها و بلند شدن از صندلی و ... دست و پنجه نرم می کنند. ازین رو در صورتی که تنها یک قسمت زانو مشکل داشته باشد پزشک تنها همان قسمت را تعویض کرده اما در صورتی که کل مفصل نیاز به تعویض پیدا کند ، با تعویض کل آن انتهای استخوان ران و ساق پا تغییر شکل می دهد.

آمارها نشان داده ، از هر 4 بزرگسال در امریکا ، 1 نفر از آنها مبتلا به بیماری آرتریت هستند که این بیماری علت شایع درد مفاصل است که به گفته بیماران در قسمت زانو و لگن احساس می شود. هنگامی که درد فرد با فیزیوتراپی ، دارو درمانی و یا سایر روش های غیر جراحی قابل کنترل و تسکین نباشد ، لازم است جراحی تعویض مفصل زانو انجام شود. برای اطمینان از اینکه بیمار مورد مناسبی برای جراحی تعویض مفصل هست یا خیر ، نیاز است تا یک سری آزمایشات قبل از جراحی تعویض مفصل زانو انجام دهد که در ادامه بیشتر در مورد آنها توضیح می دهیم.

جراحی تعویض مفصل زانو چیست ؟

جراحی تعویض مفصل زانو به منظور جایگزین کردن مفصل زانوی آسیب دیده یا فرسوده انجام می شود که باعث بهبود عملکرد زانو و کاهش درد آن می گردد. در این جراحی ، استخوان و غضروف زانو با مفصل مصنوعی از جنس فلز و یا پلاستیک جایگزین می شود که در این باره پزشک جراح در ابتدا درباره مناسب بودن تعویض زانو با مفصل جدید و ثبات و دامنه حرکت و قدرت زانوی فرد را بررسی می کند که بدین منظور تصویربرداری با اشعه ایکس به نشان دادن میزان مشکلات زانو یا آسیب وارده کمک بسزایی می کند.

بدین جهت مفصل مصنوعی و تکنیک جراحی مناسب برای تعویض مفصل به مواردی از جمله سن و وزن بیمار ، اندازه و شکل زانوی بیمار و سطح فعالیت وی و همچنین سلامت کلی فرد بستگی دارد. مفصل مصنوعی بصورت لوله های سختی هستند که دارای یک مرکز نرم بوده و پزشک انتهای قسمت مصنوعی را در قسمت مرکزی نرم استخوان وارد می کند. با توجه به اینکه رباط ها نوارهای بافتی برای کمک به نگهداری مفاصل در کنار هم هستند ، در صورتی که این رباطها به اندازه کافی قوی نباشند ، پزشک جراح از ایمپلنت هایی برای اتصال آنها به هم استفاده می کند تا از یکدیگر جدا نشوند.

مقالات دیگر : بررسی امواج مورد استفاده در تصویربرداری پزشکی

بهترین تصویر برداری پزشکی برای جراحی تعویض مفصل زانو چیست ؟

  1. رادیولوژی با اشعه ایکس از زانو
  2. فلوروسکوپی ویدیویی در زمان واقعی می تواند به شناسایی حرکت غیر طبیعی مفصل زانوی بیمار کمک کند.
  3. سی تی اسکن بدون کنتراست زانو می تواند شل شدن ، التهاب ، تحلیل استخوان یا شکستگی کوچک اطراف پروتز را ارزیابی نماید.
  4. با کمک ام آر آی زانو قطعات شل غضروف و یا استخوان در داخل مفصل به راحتی دیده می شود. ازین رو ام آر آی زانو برای برنامه ریزی قبل از عمل در مورد آرتریت پیشرفته که ممکن است نیاز به تعویض کامل زانو داشته باشد رایج است. مطالب بیشتر در این صفحه

چه نوع سی تی اسکن برای تعویض مفصل زانو انجام می شود ؟

قبل از جراحی تعویض مفصل زانو معمولا یک سی تی اسکن برای درک آناتومی خاص مفصل آسیب دیده گرفته می شود که بر اساس تصاویر سی تی اسکن ، پزشک ، جراحی را برنامه ریزی می کند و اندازه گیری های برش را محاسبه کرده که این کار به جراح کمک می کند تا مقدار لازم استخوان را در زوایای خاص بردارد. از طرفی تصاویر سی تی اسکن برای ایجاد یک مدل سه بعدی از زانوی بیمار استفاده می شود تا پزشک برنامه کاشت زانو کاملا اختصاصی را طراحی کند و یا اینکه بهترین ایمپلنت ساخته شده برای مفصل زانوی بیمار را انتخاب کند.

جراحی تعویض مفصل زانو چگونه انجام می شود ؟

جراحی تعویض مفصل زانو یکی از رایج ترین نوع عمل زانو است که معمولا یک تا دو ساعت طول می کشد و در آن انتهای پایینی استخوان ران و انتهای بالایی استخوان ساق پا با قطعات فلزی و پلاستیکی جایگزین می شود. مراحل اصلی تعویض کامل زانو عبارتند از :

  • ابتدا جراح جلوی زانو را برش داده و کاسه زانو را به پهلو می برد تا بتواند به مفصل زانو دسترسی داشته باشد.
  • پزشک انتهای آسیب دیده استخوان ساق پا و ران را برش داده و برای ایجاد مفصل جدید ، قسمت جدیدی روی هر دو استخوان نصب می کند که این قطعات معمولا از فلز و پلاستیک ساخته می شوند.
  • و در آخر کاسه زانو مجدد سر جای خود قرار می گیرد و جراح بریدگی زانو را به کمک بخیه و پانسمان می پوشاند.
  • پس از اتمام عمل تا زمانیکه به هوش بیایید در اتاق ریکاوری می مانید و ممکن است برای کاهش درد در آنجا به بیمار دارو هایی تزریق شود.                                                                          

آمادگی های قبل از جراحی تعویض مفصل زانو

اولین مرحله قبل از جراحی تعویض مفصل زانو ، ارزیابی ارتوپدی است که شامل موارد زیر است :

در مرحله اول بیمار باید توسط یک جراح ارتوپد معاینه شود تا قدرت و قابلیت حرکت زانوی فرد را تشخیص دهد و سپس به کمک آزمایش های تصویر برداری همچون رادیولوژی با اشعه ایکس ، سی تی اسکن و سایر روش ها همچون ام آر آی ، به پزشک کمک می شود تا دید بهتری از ناهنجاریها ، مشکلات و آسیبهای زانو داشته باشد. از طرفی تصویربرداری پزشکی در تعیین نوع ایمپلنت برای تعویض مفصل زانو کمک کننده است.

از سوی دیگر پزشک جراح ارتوپد با تجویز آزمایش خون به تعیین وضعیت استخوان و بافت نرم زانو می پردازد و در نهایت با بررسی این موارد نتیجه می گیرد که آیا جراحی تعویض مفصل زانو برای بیمار مناسب می باشد یا خیر.

پس از جراحی تعویض مفصل زانو ، پزشک مجددا آزمایشات و تصویربرداری هایی مانند رادیولوژی ریه ، الکتروکاردیوگرام و آزمایش خون و ادرار به منظور بررسی سلامت عمومی بدن پس از جراحی تجویر می نماید.

آیا جراحی تعویض مفصل زانو عوارض دارد ؟

جراحی تعویض مفصل زانو به مانند هر جراحی دیگر خطراتی مانند لخته شدن خون ، آسیب عصبی شامل بی حسی و درد و یا ضعف ، عفونت در محل برش و یا بافت عمیق تر ( که حتی ممکنست نیاز به جراحی داشته باشد ) و فرسودگی ایمپلت پس از چند سال را دارد. اگرچه شایع ترین محل لخته شدن خون در ساق پاست اما ممکنست به ریه برسد و منجر به آمبولی ریه پس از جراحی شده و به مرگ ختم شود ، ازین رو برای جلوگیری از لخته شدن خون ، پزشک جراح داروهای رقیق کننده خون را تجویز می کند.

لازم به ذکر است که اگرچه ایمپلنت های مورد استفاده در تعویض مفصل زانو بادوام هستند اما در اثر چندین سال استفاده مداوم شل و یا فرسوده شده که نیاز به جراحی برای تعویض قطعاتی از مفصل و یا کل مفصل دارد.

شماره تماس : 0133417 - 09116184803

اینستاگرام : https://instageram.com/tasvirbardarinegah

سایت : https://nmamic.ir/

آدرس : رشت بلوار انصاری روبروی بانک سپه کوچه مسعود